Nolaviet Logo

Lòch Söû Thaønh Phoá New Orleans

New Orleans laø moät thaønh phoá lôùn naèm veà phía nam tieåu bang Louisiana, beân con soâng daøi uoán khuùc Mississippi. Thaønh phoá naèm traûi daøi veá phía ñoâng con soâng vaø phía nam hoà Pontchartrain. Vì thaønh phoá naèm beân con soâng daøi uoán khuùc neân coù teân laø "Thaønh Phoá Löôõi Lieàm" (Crescent City). New Orleans vôùi soá daân 496,938 (theo thoáng keâ daân soá naêm 1990), laø moät thaønh phoá lôùn nhaát trong tieåu bang Louisiana vaø cuõng laø moät trong nhöõng thaønh phoá chính cuûa mieàn nam Hoa Kÿ. Thaønh phoá, daøi 177 caây soá (110 mi), ñöôïc thaønh laäp treân khoaûng ñoä cao gaàn cöûa soâng Mississippi, cao hôn maët bieån töø 3.65 m (12 ft) ñeán ñoä thaáp laø 2 m (6.5 ft). Vì vaäy heä thoáng nöôùc, oáng coáng, vaø ñaäp nöôùc ñaõ ñöôïc xaây döïng kheùo leùo ñeå baûo veä thaønh phoá khoûi bò luït loäi. Kích thöôùc ñaát cuûa thaønh phoá roäng 518 km vuoâng (200 sq mi). Khí haäu muøa Ñoâng cuûa New Orleans raát dòu daøng vaø muøa heø raát noùng nöïc aåm thaáp. Nhieät ñoä trung bình vaøo thaùng gieâng laø 13 ñoä C (55 ñoä F), vaø thaùng Baûy laø 28 ñoä C (82 ñoä F). Moãi naêm möa ñoå xuoáng thaønh phoá khoaûng 1,448 mm (57 in).

Daân soá thaønh phoá New Orleans bao goàm nhieàu nhaân chuûng khaùc nhau nhö: Anh, Phaùp, Phi Chaâu, YÙ, AÙi Nhó Lan, Taây Ban Nha, Cubans, Vieät Nam. Daân Cajuns, hoaëc Acadians laø gioøng doõi ngöôøi Phaùp bò truïc xuaát khoûi Nova Scotia (hoaëc Acadia) vaøo theá kyû 18 vaø laø thöù daân di truù ñaàu tieân taïi New Orleans. Hoï noùi tieáng thoå ngöõ (Cajun French) cuûa hoï.

New Orleans laø moät trong nhöõng haûi caûng lôùn nhaát cuûa theá giôùi vaø ñöôïc xeáp haøng ñaàu trong nöôùc Hoa Kÿ vì haøng naêm coù theå nhaäp caûng ñeán haøng trieäu taán haøng hoùa. Nhöõng haøng hoùa chính xuaát caûng goàm daàu hoûa, luùa, boâng goøn, maùy moùc, saét vaø theùp. Kinh teá cuûa thaønh phoá phaàn lôùn töø caùc haõng khoan daàu, caùc haõng bieán cheá hoaù hoïc, nhoâm, nhöõng haõng saûn xuaát thöùc aên vaø du lòch.

Moät trong nhöõng bieán coá quan troïng nhaát cuûa thaønh phoá cho du khaùch laø Leã "Ba Beùo" (Mardi Gras) thöôøng toå chöùc moät tuaàn tröôùc Muøa Chay.

Superdome laø moät trong nhöõng kieán truùc noåi tieáng nhaát theá giôùi cuûa New Orleans. Ñaây laø moät saân vaän ñoäng trong nhaø khoång loà, nôi thu huùt nhöõng buoåi ñaáu theå thao quan troïng vaø cuõng laø nôi ñaõ ñaït ñöôïc moät choã ñöùng haøng ñaàu cho thaønh phoá veà nhöõng buoåi hoäi nghò quan troïng. Raát nhieàu traän Superbowl ñaõ ñöôïc toå chöùc ôû ñaây.

Moät trong nhöõng di taëng ñaëc bieät ñeå laïi cho thaønh phoá laø "Trung Taâm Hoäi Nghò" (Convention Center) ñöôïc xaây trong thôøi gian Hoäi Chôï Theá Giôùi (World Fair). Hoäi chôï naøy ñaõ keùo daøi saùu thaùng vaø ñöôïc toå chöùc vaøo naêm 1984 taïi New Orleans.

Noùi ñeán New Orleans thì cuõng phaûi nhaéc ñeán nhöõng tieäm aên ngon, nhaïc Dixieland Jazz, nhieàu vaên hoùa khaùc nhau, vaø educational facilities. Tulane (1834), Loyola (1849), vaø Dillard (1869) laø nhöõng Vieän Ñaïi Hoïc chính cuûa thaønh phoá. Thaønh phoá New Orleans coøn noåi tieáng veà "The French Quarter", hoaëc "Khu Phoá Phaùp Cuõ" (Vieux Carreù) - khu vöïc nguyeân thuûy cuûa thaønh phoá, nôi maø ngaøy nay coøn mang nhieàu di tích lòch söû vaø nhöõng caên nhaø vôùi caùch kieán truùc ñaëc bieät theo kieåu Phaùp thuoäc.

New Orleans ñöôïc thaønh laäp vaøo naêm 1718 do oâng Jean Baptiste Le Moyne, ñeán töø thaønh phoá Bienville, Phaùp quoác, khi AÂu Chaâu coù cuoäc ñi tìm ñaát môùi. New Orleans laø teân ñöôïc ñaët theo teân cuûa thaønh phoá Orleùan beân Phaùp quoác. Thaønh phoá laø thuoäc ñòa cuûa Phaùp cho ñeán naêm 1763, sau ñoù ñöôïc trao quyeàn cai trò cho nöôùc Taây Ban Nha. Naêm 1800, Taây Ban Nha nhöôøng laïi cho Phaùp cai trò. Naêm 1803, vua Napoleon ñeä Nhaát ñaõ baùn thaønh phoá New Orleans vaø toaøn laõnh thoå tieåu bang Louisiana vaø caùc tieåu bang laân caän (Louisiana Purchase) cho nöôùc Hoa Kÿ. Naêm 1815, nôi naøy cuõng ñaõ laø ñoàn traïi cuûa chieán traän New Orleans naêm 1812. Trong thôøi noäi chieán, moät ñoaøn taøu phe Union döôùi söï ñieàu khieån cuûa David Farragut ñaõ bao vaây thaønh phoá nhöng hoï ñaõ bò thaát baïi vaøo ngaøy 25 thaùng 4 naêm 1862.

Copyright ôø 1997
New Orleans Vietnamese Online ( NOLAVIET.COM)
Send suggestions and comments to info@nolaviet.com